Ayrıca: Borreliosis

Lyme hastalığı, köpeklerde ve insanlarda enfekte bir kenenin ısırması yoluyla yayılan bulaşıcı bir bakteriyel hastalıktır. (Borrelia Burgdorferi)

Bu hastalığın bazı yaygın belirtileri nelerdir?
Evcil hayvanınızda aşağıdakilerin bir kısmını veya tamamını fark edebilirsiniz:

• Ateş
• Topallama ve/veya sert yürüyüş (yürüme şekli)
• Eklemlerde şişkinlik
• Letarji (uyku hali)
• Kusma
• İştah azalması
• Lenf yumrularında şişkinlik
• Artan içme ve idrara çıkma (Lyme nefrit vakalarında)

Borrelia burgdorferi'ye maruz kalan köpeklerin çoğu hastalık belirtileri göstermeyecektir. Böbreklerin etkilendiği nadir bir durum olan Lyme nefriti, şiddetli ve hatta ölümcül olabilir, ancak Lyme hastalığı için pozitif test edilen köpeklerin çok küçük bir yüzdesini etkiler.

Bu duruma ne sebep olur?
Geyik keneleri (kara bacaklı keneler veya Ixodes spp olarak da bilinir), Lyme hastalığına neden olan bakteri Borrelia burgdorferi'yi taşıyabilir. Enfekte kene bir köpeği ısırır ve en az 24 saat takılı kalırsa, köpek Borrelia burgdorferi'ye maruz kalır ve Lyme hastalığı gelişebilir.

Lyme hastalığı en sık eklemleri etkiler, ancak böbrekleri de etkileyebilir (Lyme nefriti). Hastalık endemiktir (belirli bölgelerde daha yaygın). Kuzey Amerika, Avustralya ve Avrupa'da görülen bu hastalığa Türkiye'de rastlandığı hakkında çok bilgi yoktur.

Nasıl teşhis edilir?
Veterineriniz, teşhisi doğrulamaya yardımcı olması için evcil hayvanınıza aşağıdaki testlerden birini veya birkaçını önerebilir:

• Klinik içi antikor testleri. Bu kan testleri, Borrelia burgdorferi ve bazen kene kaynaklı diğer hastalıklara karşı antikorları tarar. Sonuç ya pozitif ya da negatif olacaktır. .Bir kene ısırığından sonra yeterli antikor düzeylerinin oluşması ve testin pozitif sonuçlanması 3 hafta kadar sürebilir. Lyme hastalığının endemik olduğu bölgelerde, bu testler genellikle köpeğinizin yıllık kontrollerinin bir parçasıdır. Not: Pozitif bir test sonucu, köpeğinizin aktif bir enfeksiyonu olduğu veya klinik belirtiler geliştireceği anlamına gelmez. Pozitif bir test sonucu, köpeğinizin Lyme hastalığına neden olabilecek bakterilere maruz kaldığını gösterir.
• Lyme kantitatif C6. Bu test, Lyme hastalığına neden olan bakterilere karşı kandaki antikor seviyesini ölçer ve klinikte pozitif bir kan testini daha fazla araştırmak veya tedaviden sonra evcil hayvanınızı değerlendirmek için kullanılabilir.
• Borrelia spp polimeraz zincir reaksiyonu (PCR). Bu test bazen etkilenen deriden veya eklemlerden alınan kan veya biyopsi numuneleri üzerinde gerçekleştirilir ve Lyme hastalığına neden olan bakterilerden alınan DNA'yı tanımlar.

Veteriner hekiminiz, diğer koşulları ekarte etmeye yardımcı olması için aşağıdaki testlerden birini veya birkaçını önerebilir:

• İdrar tahlili (UA). Bu test, idrar yolunda enfeksiyon belirtileri veya diğer anormallikleri aramak, böbrek fonksiyonunu değerlendirmek ve sistemik hastalığa ilişkin diğer ipuçlarını aramak için idrarı analiz eder. Köpeğiniz normal davransa bile, veterineriniz köpeğinizin ilk pozitif antikor testinden 2 yıl sonrasına kadar idrarda protein taraması önerebilir - idrarda aşırı protein Lyme nefritinin ilk belirtisi olabilir. Bu test, köpeğiniz normalden fazla su içiyor ve idrar yapıyorsa da önerilebilir.
• İdrar proteini:kreatinin oranı (UPC). Bu test idrardaki protein miktarını ölçer. İdrar tahlili proteinin mevcut olduğunu gösteriyorsa, veterineriniz bu testi önerebilir.
• Tam kan sayımı (CBC). Tam kan sayımı, evcil hayvanınızın kanındaki kırmızı kan hücrelerini, beyaz kan hücrelerini ve trombositleri değerlendirir. Ayrıca anemi ve enfeksiyon, iltihaplanma ve bazı kanser belirtilerini de tanımlayabilir.
• Serum kimyası profili. Serum kimyası profili (biyokimya paneli, kan kimyası veya biyokimyasal panel olarak da bilinir), karaciğer ve böbrekler gibi iç organların durumunu değerlendiren, elektrolitleri ölçen ve belirli enzimlerin seviyelerini tanımlayan bir kan testidir. Evcil hayvanınızın idrarında aşırı protein varsa veya aşırı su içiyor ve idrar yapıyorsa, bu ek kan panelleri diğer sistemik hastalıkları tanımlamaya yardımcı olacaktır.
• Simetrik dimetilarginin (SDMA). Bu kan testi, SDMA adlı bir biyobelirteç ölçer. Yüksek bir SDMA seviyesi erken böbrek hastalığını gösterebilir.
• Bakteri kültürü ve duyarlılığı. Bir eklem sıvı kültürü büyür ve gönderilen bir numunede varsa, mevcut bakteri türünü tanımlar. Bir duyarlılık paneli, bu bakterilerin hangi antibiyotiğe yanıt vermesi gerektiğini tanımlar. Bu test, eklem ağrısının diğer nedenlerini dışlamak için kullanılabilir.

​Tedavi seçeneklerinden bazıları nelerdir?

​Veterineriniz, evcil hayvanınızın özel ihtiyaçlarına göre aşağıdakilerden birini veya birkaçını önerebilir:

• Köpeğinizin testleri pozitifse ve Lyme hastalığının daha yaygın eklem formuyla uyumlu klinik belirtilere sahipse, en yaygın tedavi birkaç haftalık bir antibiyotik tedavisidir.
• Eklem ağrısı, ateş ve büyümüş lenf yumruları için ağrı kesici ilaçlar veya NSAID'ler reçete edilebilir.
• Lyme nefriti için tedavi, antibiyotikleri, böbrek fonksiyonuna yardımcı diğer ilaçları ve sıvı tedavisini içerebilir. İntravenöz sıvılar, ilaçlar ve destekleyici bakım için hastaneye yatış gerekebilir.
• Çoğu veteriner, köpeğinizin Lyme hastalığı için pozitif test etmesi durumunda tedaviyi hemen önermez. Bazı köpekler tedaviden önemli yan etkiler yaşayabilir ve gereksiz tedavi antibiyotik direncine katkıda bulunabilir. Köpeğiniz hastalık belirtileri göstermediğinde de tedavinin net bir faydası yoktur. Bununla birlikte, Lyme hastalığının klinik belirtileri için köpeğinizi yakından izlemeniz önemlidir.​

Bu evcil hayvanım için ne anlama geliyor?

Köpeğiniz pozitif test sonucu anında herhangi bir klinik belirti göstermiyorsa, köpeğinizde klinik Lyme hastalığı geliştirmeme olasılığı yüksektir. Hastalığın daha yaygın eklem formunu geliştiren köpekler için prognoz, antibiyotik tedavisi ile tam bir iyileşme için iyidir. Prognoz Lyme nefriti ile daha korunur, ancak bazı köpekler agresif tedaviden sonra iyileşir.

Göz önünde bulundurulması gereken insan sağlığı endişeleri var mı?

İnsanlar Lyme hastalığına yakalanabilirken, hasta veya maruz kalmış köpeğinizi tutarken herhangi bir özel önlem almanıza gerek yoktur. İnsanlar sadece bir kene ısırığından enfekte olabilir; enfeksiyon doğrudan köpekten insana ya da tam tersi yayılamaz.